Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 522
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 553
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 590
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 522
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 553
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 590
Deprecated: mb_convert_encoding(): Handling HTML entities via mbstring is deprecated; use htmlspecialchars, htmlentities, or mb_encode_numericentity/mb_decode_numericentity instead in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 800
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 553
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 590
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 553
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 590
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे भारताच्या सामाजिक,आर्थिक आणि राजकीय विचारसरणीचे महान शिल्पकार होते. ते केवळ संविधानाचे शिल्पकारच नव्हे तर आर्थिक न्याय व समताधारित समाजाच्या उभारणीचे अध्वर्यूही होते. त्यांच्या विचारांची मुळे त्यांच्या अनुभवांमध्ये आणि ज्ञानाच्या गहनतेमध्ये होती. समाजाच्या आर्थिक प्रगतीसाठी त्यांनी अनेक महत्त्वाचे विचार मांडले, जे आजही प्रासंगिक आहेत.
१. संपत्तीचे समान वितरण आणि आर्थिक समता डॉ. आंबेडकरांनी ठामपणे मांडले की, कोणत्याही देशाची प्रगती तेथील संपत्तीच्या वितरणावर अवलंबून असते. त्यांच्या मते, आर्थिक विषमता ही समाजातील शोषणाचे प्रमुख कारण आहे. त्यांनी संपत्तीचे समान वितरण आणि संसाधनांच्या न्याय्य वाटपावर भर दिला.आर्थिक प्रगती ही समाजाच्या सर्व घटकांपर्यंत पोहोचली पाहिजे, विशेषतः दलित, मागासवर्गीय आणि महिलांपर्यंत पोहोचली पाहिजे अस त्यांचे मत होते.
२. भूमी व जमीन सुधारणा डॉ. आंबेडकरांनी शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा करण्यासाठी जमिनीसंदर्भात व्यापक बदल करण्याची मागणी केली. ते म्हणायचे की, शेतजमिनींचे मालकी हक्क शेतकऱ्यांना दिले गेले पाहिजेत. त्यांनी जमीनधारक आणि शेतमजूर यांच्यातील शोषण कमी करण्यासाठी भूसुधारणांचे महत्व मांडले. त्यांनी असा प्रस्ताव मांडला होता की, कृषी क्षेत्रातील उत्पादन वाढवण्यासाठी सरकारने शेतकऱ्यांना अर्थसहाय्य आणि आधुनिक साधने उपलब्ध करून दिली पाहिजेत.
३. औद्योगिकीकरण व श्रमिक हक्क डॉ. आंबेडकर यांचा विश्वास होता की, केवळ कृषीवर आधारित अर्थव्यवस्था टिकाऊ होऊ शकत नाही. त्यांनी औद्योगिकीकरणाला चालना दिली आणि भारताला आधुनिक औद्योगिक देश बनवण्याचा आग्रह धरला. त्यांनी कामगारांच्या अधिकारांसाठीही मोठे प्रयत्न केले आणि ८ तासांचा कामाचा दिवस लागू करण्यासाठी त्यांनी योगदान दिले. कामगारांसाठी समान वेतन, निवृत्तीवेतन योजना, आरोग्य सुविधा यांसारख्या हक्कांसाठी त्यांनी लढा दिला.
४. शिक्षण आणि आर्थिक स्वावलंबन डॉ. आंबेडकरांनी शिक्षणाला आर्थिक स्वावलंबनाचे मुख्य साधन मानले. त्यांनी दलित व मागासवर्गीयांसाठी उच्च शिक्षणाचे दरवाजे उघडण्यासाठी मोठी चळवळ उभारली. त्यांच्या मते, शिक्षणामुळे व्यक्तीला आर्थिकदृष्ट्या सक्षम होण्यास मदत होते आणि आर्थिक विषमता कमी करता येते.
५. स्त्रियांची आर्थिक प्रगती डॉ. आंबेडकरांनी स्त्रियांच्या आर्थिक स्वातंत्र्यासाठी विशेष प्रयत्न केले. त्यांनी स्त्रियांच्या शिक्षणावर भर दिला आणि त्यांना नोकरी, संपत्तीचा अधिकार, आणि स्वतंत्र आर्थिक निर्णय घेण्याचे हक्क देण्याचे महत्त्व पटवून दिले.
६. दलित समाजाची आर्थिक पुनर्बांधणी डॉ. आंबेडकरांनी दलित समाजाच्या आर्थिक उन्नतीसाठी अनेक महत्त्वाचे उपाय सुचवले. ते म्हणायचे की, दलितांना रोजगाराच्या अधिक संधी उपलब्ध करून दिल्या पाहिजेत. त्यांच्या आर्थिक सक्षमीकरणासाठी त्यांनी आरक्षणाची मागणी केली, जी दलितांच्या सामाजिक व आर्थिक उन्नतीसाठी प्रभावी ठरली.
७. पाण्याचे व्यवस्थापन आणि शेती सुधारणा डॉ. आंबेडकरांनी जलसंधारण आणि पाणी व्यवस्थापनावरही भर दिला. त्यांनी धरणे आणि कालव्यांच्या प्रकल्पांची योजना सुचवली. त्यांच्या या प्रयत्नांमुळे शेतीसाठी पाण्याचा तुटवडा कमी झाला आणि कृषी उत्पादनवाढीस मदत झाली.
डॉ. आंबेडकरांच्या आर्थिक विचारांचा प्रभाव
डॉ. आंबेडकरांच्या आर्थिक विचारांनी देशाच्या नियोजन प्रक्रियेला मोठा आधार दिला. त्यांनी योजना आयोगाची स्थापना सुचवली होती आणि देशाच्या विकासासाठी पंचवार्षिक योजनांचा आधार तयार केला. त्यांनी ज्या आर्थिक समतेचे स्वप्न पाहिले, त्याच्या दिशेने भारताने काही प्रमाणात प्रगती केली आहे, परंतु त्यांचे विचार आजही समाजाच्या सर्वांगीण विकासासाठी मार्गदर्शक ठरतात.
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 522
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 553
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 590
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 522
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 553
Deprecated: http_build_query(): Passing null to parameter #2 ($numeric_prefix) of type string is deprecated in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 590
Deprecated: mb_convert_encoding(): Handling HTML entities via mbstring is deprecated; use htmlspecialchars, htmlentities, or mb_encode_numericentity/mb_decode_numericentity instead in /home2/ambedflx/public_html/wp-content/plugins/social-share-with-floating-bar/social-share-with-floating-bar.php on line 800
Tweet it Pin it Email १. शिक्षण आणि कौशल्यविकासावर भर(अ) गुणवत्तापूर्ण शिक्षणाचा प्रसार: (ब) शिष्यवृत्ती आणि आर्थिक मदत: (क) प्रौढ शिक्षण कार्यक्रम: २. उद्योजकता आणि आर्थिक सक्षमीकरण(अ) स्व-रोजगार आणि उद्योगधंदे: (ब) कौशल्य विकास कार्यक्रम: (क) सामाजिक आणि आर्थिक संस्था: ३. सामाजिक […]
